آیا می توانیم زمان را متوقف کنیم؟ - وبلاگ رابا

به گزارش وبلاگ رابا، گذر بی وقفه زمان می تواند مایه اضطراب بسیاری از افراد باشد. آیا کسی هست که گاهی اوقات آرزو نکرده باشد که بتواند خودش را در لحظات شاد منجمد کند؟

به گزارش وبلاگ رابا به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، هر چند وقت یک بار، در کتابی علمی تخیلی، فیلم یا یک نمایش تلویزیونی شخصیت هایی را می بینیم که می توانند آنچه را که همه آرزو داریم انجام دهند؛ یعنی زمان را متوقف کنند.

اما آیا چنین چیزی امکان پذیر است؟ پاسخ به این پرسش مستلزم تمرکز کردن در اعماق فیزیک، فلسفه و ادراک انسانی است. اما ابتدا باید زمان را تعریف کنیم.

به نقل از Live Science، شان کارول (فیزیکدان نظری در انستیتوی فناوری کالیفرنیا) می گوید: از منظر یک فیزیکدان، زمان هیچ چیز رمزآلودی نیست؛ زمان صرفاً یک برچسب روی قسمت های مختلف کیهان است که وقتی اتفاقی در حال رخ دادن است، به ما آن را اعلام می نماید.

کارول می افزاید بسیاری از معادلات فیزیک تمایز بسیار اندکی میان گذشته، حال و آینده ایجاد می کنند. یک جا که زمان خودش را نشان می دهد، نظریه نسبیت انیشتین است. طبق نظریه انیشتین، زمان با ساعت مقدار گیری می گردد. از آنجا که قسمت های تشکیل دهنده ساعت باید در فضا حرکت کنند، زمان با فضا درهم آمیخته می گردد و مفهوم بزرگتری به اسم فضا-زمان ساخته می گردد که پایه و اساس دنیا است.

مشهور است که می گویند نسبیت نشان می دهد زمان بسته به سرعت حرکت ناظر نسبت به سایر مشاهده گران، می تواند غیرقابل اطمینان باشد. اگر شخصی را همراه با یک ساعت در سفینه ای فضایی و با سرعتی نزدیک به سرعت نور به فضا بفرستید، به نظر می رسد که زمان برای او کندتر از فردی که روی زمین مانده است، می گذرد. بعلاوه به نظر می رسد که فضانوردی که در یک سیاهچاله سقوط می نماید، در اثر گرانش بسیار زیاد می تواند زمان را دچار اعوجاج کند؛ یا اینکه از دید یک ناظر دیگر، سرعت خودش را کند نشان دهد.

اما کارول می گوید این ها راه متوقف کردن زمان نیستند. با اینکه ممکن است دو ساعت از لحاظ نسبیت با هم اختلاف داشته باشند؛ اما هر کدام از آن ها باز هم زمان معمول را در چارچوب مرجع خود ثبت می کنند.

کارول می گوید اگر به یک سیاهچاله نزدیک شوید، شاهد هیچ چیز متفاوتی نخواهید بود. شما به ساعت مچی تان نگاه می کنید و می بینید که با سرعت یک ثانیه در هر ثانیه به کار خودش ادامه می دهد.

از نظر کارول، صحبت در خصوص توقف زمان چندان منطقی نیست. وی می گوید ما می دانیم که یک اتومبیل در حال حرکت است؛ زیرا در لحظات مختلف زمانی، در مکان های متفاوتی از فضا واقع شده است. حرکت یعنی تغییر نسبت به زمان؛ بنابراین زمان خودش نمی تواند حرکت کند. به عبارت دیگر، اگر زمان متوقف می شد، حرکت هم متوقف می شد.

با اینکه در داستان های علمی تخیلی گاهی شخصیت هایی می بینیم که می توانند زمان را برای دیگران متوقف کنند، اما چنین شرایطی پرسش های زیادی مطرح می شوند. کارول می پرسد: آیا جلوی حرکت هوا هم گرفته می گردد؟ اگر چنین باشد، پس ما در هوا زندانی می شویم.

وی می افزاید شخصیت متوقف کننده زمان هم احتمالاً قادر به تماشا چیزی نیست؛ زیرا دیگر پرتو های نور به چشم او نمی رسند. در واقع زمان در هیچ حالتی متوقف نمی گردد.

کریگ کالندر (فیلسوفی متخصص زمان در دانشگاه کالیفرنیا) می گوید: فکر کردن در خصوص برداشت ذهنی از زمان بسیار جالب است.

سپس این پرسش مطرح می گردد که رابطه بین درک ما از زمان و زمانی که فیزیکدانان از آن صحبت می کنند، دقیقاً چیست؟ کالاندر تعدادی کتاب نوشته است که کوشش می کنند ارتباط بین این دو را آنالیز کنند؛ اما تا به امروز اتفاق نظر چندانی در خصوص پاسخ نهایی وجود نداشته است.

در خصوص جریان نهایی زمان، کالندر هوادار مثال عکس یا تصویر است که در آن هیچ چیزی جریان ندارد؛ اما داستان در جریان است.

کالاندر در خصوص اعتقاد خود مبنی بر احتمال توقف زمان می گوید: اگر به حس ذهنی خود از زمان فکر کنیم، می توانیم بخش هایی از آن را تصور ذهنی متوقف کنیم. البته این احتمالاً تنها کاری است که می توانیم انجام دهیم.