نیترات آمونیوم؛ کود شیمیایی پرمصرف، عامل انفجارهای مرگبار - وبلاگ رابا

به گزارش وبلاگ رابا، نیترات آمونیوم به خودی خود نمی سوزد، بلکه به عنوان منبعی از اکسیژن عمل می نماید که می تواند احتراق مواد دیگر را سرعت ببخشد. برای این که احتراق صورت بگیرد، حضور اکسیژن ضروری است. تکه های نیترات آمونیوم، منبع بسیار فشرده تری از اکسیژن به وجود می آورند تا هوای اطراف ما.

نیترات آمونیوم با فرمول شیمیایی NH₄NO₃ به شکل تکه های کوچک متخلخل فراوری می گردد

نیترات آمونیوم با فرمول شیمیایی NH₄NO₃ به شکل تکه های کوچک متخلخل فراوری می گردد و یکی از رایج ترین کود های شیمیایی دنیا است. نیترات آمونیوم در مواد منفجره حفر معدن هم کاربرد زیادی دارد که آن را با مازوت مخلوط می نمایند و با یک چاشنی منفجر می نمایند.

برای آن که نیترات آمونیوم صنعتی فاجعه بیافریند، عوامل زیادی ضروری است، که به نظر می رسد در بیروت همین اتفاق افتاده باشد.

نیترات آمونیوم به خودی خود نمی سوزد، بلکه به عنوان منبعی از اکسیژن عمل می نماید که می تواند احتراق مواد دیگر را سرعت ببخشد. برای این که احتراق صورت بگیرد، حضور اکسیژن ضروری است. تکه های نیترات آمونیوم، منبع بسیار فشرده تری از اکسیژن به وجود می آورند تا هوای اطراف ما. به همین دلیل است که در مواد منفجره حفر معدن، آن را با سوخت مخلوط می نمایند.

اما اگر دما به اندازه کافی بالا باشد، نیترات آمونیوم می تواند به خودی خود و به سرعت تجزیه گردد. این فرآیند، گاز هایی از جمله اکسید های نیتروژن و بخار آب فراوری می نماید. این رها شدن سریع گاز است که باعث انفجار می گردد.

تجزیه نیترات آمونیوم ممکن است زمانی روی دهد که در محل انبار شدن آن انفجاری اتفاق بیفتد و آتش سوزی شدیدی به وجود آید. این اتفاقی بود که در انفجار سال 2015 تیانجین در شرق چین رخ داد. در آن حادثه، نیترات آمونیوم در کنار مواد شیمیایی قابل اشتعال در کارخانه ای انبار شده بود.

گزارش شده است که در بیروت 2700 تن نیترات آمونیوم به مدت شش سال بدون اقدامات ایمنی مناسب انبار شده بود

اگرچه هنوز روشن نیست و به طور رسمی اعلام نشده که علت انفجار بیروت چه بوده، اما گزارش شده است که در بیروت 2700 تن نیترات آمونیوم به مدت شش سال بدون اقدامات ایمنی مناسب انبار شده بود. این حتما به شرایطی که در مکان های صنعتی ایجاد آتش سوزی و انفجار می نمایند یاری نموده است.

انفجار بیروت همگان را در بهت فرو برد

شاید فاجعه بارترین انفجار عمدی که با نیترات آمونیوم اتفاق افتاده، انفجار خودرویی بمب گذاری شده در بیرون یک ساختمان دولتی در شهر اوکلاهما سیتی آمریکا بود. این واقعه پیش از حملات 11 سپتامبر 2001 مرگبارترین حمله تروریستی در خاک آمریکا بود. در این بمب گذاری، تیموتی مک وی، بازنشسته ارتش آمریکا، که اندکی پیش از محل گریخته بود، چاشنی انفجار کامیونی پر از کود شیمیایی و سوخت را کشید.

آتش دریافت سوخت و نیترات آمونیم باعث انفجاری بزرگ شده بود که هر 9 طبقه ساختمان را متلاشی کرد. انفجار چنان نیرومند بود که ضلع شمالی ساختمان را کاملا ویران کرد. کف طبقات ساختمان به توده در هم پیچیده ای از بتن بدل شد.

خودرو های پارک شده در آن نزدیکی آتش گرفته بودند و دودی سیاه به آسمان شهر می فرستادند. در این حادثه 168 نفر کشته و بیش از 680 نفر زخمی شدند. به گفته امدادگران، بوی تند نیترات ساعت ها در هوا بود.

نیترات آمونیوم از مظنونان اصلی انفجار های دیگری نیز هست، از جمله در بمب گذاری های شهر مدیسون، در ایالت ویسکانسن آمریکا در سال 1970، بمب گذاری های سال 2011 دهلی، بمب گذاری سال 2011 در اسلو، و انفجار های سال 2013 حیدرآباد در هند. در سال 2009، فرمانداری منطقه مرزی شمال غرب پاکستان، استفاده از کود شیمیایی نیترات آمونیوم را ممنوع نمود.