فیلم بیگانه: پیمان 2017 (Alien: Covenant)، فیلمی که علیرغم اینکه آشفته تان می نماید، باید ببینید!
به گزارش وبلاگ رابا، در برخورد با فیلم هایی که چند قسمتی هستند، تماشاگران و منتقدان را می گردد به 3 قسمت تقسیم کرد:
-آنهایی که مجذوب قسمت های قبلی هستند و دوست دارند که فیلم همواره به همان سبک و سیاق و آرمان قبلی متعهد بماند.
-کسانی که بدشان نمی آید فیلم رفته رفته تکامل پیدا کند و حتی ژرف گردد. (اینها کسانی هستند که بتمن نولان را می ستایند.)
-کسانی که صرفا می خواهند وقت گذرانی نمایند.
همین اول کار باید خیالتان را راحت کنم و بگویم که من در دسته دوم هستم ولی مسئله ای هم با دسته یک و سه ندارم.
پرومتئوس سال 2012 من را آشفته کرد، آنقدر سؤال در ذهنم ایجاد کرد که ناگزیر همان پاسخ های مقدماتی را در پستی برای شما منتشر کردم.
اما آیا Alien: Covenant، واقعا دنباله پرومتئوس است؟
گرچه ظاهرا همین طور است، اما من دریغم می آید که این فیلم را دنباله پرومتئوس بدانم. بیشتر دوست دارم که به خودم بقبولانم Alien: Covenant یک مقدمه برای یک فیلم بزرگ تر است.
چرا چنین تصور را دارم؟
چون فیلم خالی از عمق، استعارات و سرکشی های بشری امیدوارانه شده است.
من خودم شخصا از دو نوع فیلم خیالی یا علمی -تخیلی خوشم می آید:
1-فیلم های علمی -تخیلی دانش محور مثل مریخی یا جاذبه. این فیلم ها با وفاداری بر اصول شناخته شده دانش ساخته می گردد و سناریوهایی منطقا ممکن دارند.
2-فیلم هایی که گرچه اصول دانش را نقض می نمایند، اما این کار را فقط گاهی و به حکم ضرورت انجام می دهد و زیربنایشان فلسفی است. یعنی ظرف تبیین مسائل معنوی یا فلسفی آنها تخیلات ظاهری است.
فیلم های Alien ظاهرا در این دو زیرگروه قرار نمی گیرند. اما خب، سؤالات جسورانه ای که در بطن آنها مطرح می شد و حس سرکشی مخلوق ها، نکته مجذوب کننده آنها برای من بود.
فیلم پرمتئوس در جایی تمام شد که الیزابت شو و روبات انسان ها نما-دیوید- بعد از آن همه ماجرا، قصد سفر به سیاره مهندسان را کردند. آنها می خواستند که بدانند که خالقان واقعا چرا با انسان ها نامهربان شده اند. چرا همان آفرینندگان، حالا از مخلوق های خود ناامید شده اند.
کاری بسیار جسورانه که ما در پی پاسخ آن بودیم.
اما ظاهرا قرار نیست ما چه در زندگی واقعی و چه در فیلم های تخیلی پاسخ سرراستی برای این سؤالات خود قرار بگیریم و متأسفانه باید اعلام کنم که ریدلی اسکات هم اصلا واقعا در پی تراشیدن پاسخی برای این سؤال نبود.
در فیلم Alien: Covenant ما در پی الیزابت شو بودیم، اما به زودی درمی یابیم او دیگر مرده. ناگزیز در پی یک الیزابت شوی دیگر برمی آییم. این وظیفه این بار به دنیلز با بازی کاترین واتر استون سپرده شده. البته او به تدریج در محور فیلم قرار می گیرد. بازی واتر استون را خیلی ها در این فیلم پسندیده اند و نقدهای خوبی در خصوص او وجود دارد.
هنرپیشه اصلی فیلم، اما بی شک مایکل فاسباندر است. او در این فیلم باید هم نقش روبات دیوید و نیز روبات انسان نمای دیگری به نام والتر را بازی می کرد. این دو از یک خانواده روباتی و با ظاهری کاملا مشابه بودند، اما والتر از نظر فیزیکی نسخه کمی ارتقایافته دانیل محسوب می گردد.
فیلم از نظر ایجاد بیم و امید و چرخش های داستانی، کاملا پیروز است و اصلا قابل مقایسه با فیلم های دیگری با موجودات تخیلی سرخست با هیئت های وحشتناک نیست. ضمناً می تواند آن دسته از شماها را که جدی تر فیلم ها را دنبال می کنید و با تماشا هر فیلم سعی می کنید روح و وران خود را در موقعیت فیلم قرار بدهید و به تمامی درکش کنید، کاملا مسخ و پریشان کند.
اما در کنار اینها فیلم همان طور که گفتم فاقد عمق پرومتئوس است به جز در سکانس های محدودی است.
نخستین سرخوردگی و تقابل من شخصا با فیلم، ناشی از آن حس غروری است که همه ما انسان ها به صورت خوش خیالانه در ناخودآگاه خود به آن وفادار مانده ایم. اینکه نوع بشر، واجد آن ویژگی های بی مانندی است که همواره او را در تقابل با موقعیت های سخت و حتی موجودات فرازمینی بسیار توانا، صاحب فزونی می نماید. بر این اساس ما همواره در فیلم ها گریزگاهی برای کسب فزونی بر نژادهای برتر از خودمان پیدا می کنیم. اما در این فیلم جز بارقه بسیار ضعیفی از یک امید واهی، دست آخر، دلیلی برای خوشبینی باقی نمی ماند
چیز بد دیگر می دانید چیست؟
اینکه یک روبات انسان نما، باعث می گردد که ما نتوانیم تقابل انسان/مهندسان را ببینیم. می دانید شبیه چیست؟
مثل هنگامی که دوست دارید تقابل دو نیم خیلی خوب فوتبال را در فینال ببینید و بعد یکی از این تیم های خوب، خیلی ناجوانمردانه از گردونه حذف می گردد.
الیزابت شوی بیچاره دنبال یک سؤال بود و ما هم می خواستیم پشت سر او حرکت کنیم و سؤال باستانی خود را از مهندسان بپرسیم؟
تا وسطهای فیلم دلخوش بودم که شاید الیزابت هنوز در جایی دیگر باشد. اما دیگر فیلم شکی به جای نمی گذارد که الیزابت مرده است و در شرایطی که دیگر مهندسی روی آن سیاره شماره نیست، شانس هر نوع پاسخی از بین می رود و ما باید تا آخر فیلم موجودات ناگویای عجیب و غریب را تحمل کنیم.
شورش علیه اربابان/خدایان در طول تاریخ سناریوهای خیلی زیبای داستانی و سینمایی آفریده است. ما هم دوست داشتیم به نوعی شورشی انسانی علیه مهندسان را در این فیلم ببینیم. اما فیلم نه تنها اجازه نداد بخت تماشا چنین شورشی داشته باشیم، بلکه یک تقابل روبات.انسان گنگ و پر از سؤال را برای ما به جا گذاشت.
روبات دیوید را چطور روانشناسی می کنید؟
چرا دیوید مثل مهندسان تصور می کرد که انسان ها شایستگی بقا ندارند و چرا شورش مضاعف او علیه مهندسان و انسان ها، با توجه به شعری که از بایرون قرائت کرد، خشنودش نکرده. من یا تماشا این سکانس یاد چهره رابرات اپنهایمر، وقتی با گیجی و دریغ از بمباران هیروشیما می گفت، افتادم.
دیوید در پی چیست؟ آنالیز همه ترکیبات ممکن موجودات وهمی؟ چرا باید روباتی که از انسان هم در پاره ای موارد باهوش تر به نظر می رسد، چنین کاری کند؟
اصلا چرا ویلند قوانین سه گانه روباتیک را در وجود روبات های سری دیوید، قرار نداده بود و این روبات ها برای فرمان برداری خام ساخته نشده بودند. آیا در فلش بک اول فیلم در سکانس تبادل نظری کوتاه دیوید و ویلند، می توان کلیدی برای این پرسش یافت؟
آیا دیوید برخلاف سبک غالب فیلم های شورش روبات ها که در آن روبات ها سعی می نمایند تمدنی روباتی بیافرینند، این بار در پی آفریدن نژاد کامل بیولوژیک است؟
آیا باز هم مهندسان را خواهیم دید؟ آیا مهندس هایی هم هستند که جز بدخواهی برای انسان ها، بتوان با آنها به تبادل نظر نشست؟
فیلم Alien: Covenant دقیقا به خاطر اینکه با سناریوی خود از دنبال کردن مسیر حوادث قبلی طفره می رود و سؤالی را پاسخ نمی دهد، دلخواه من نبود.
اما شاید اصلا سبک فیلم های سری بیگانه همین باشد و پاسخ های ژرف به این سؤالات را باید در سری فیلم های دیگری جست.
آیا دوست داشتم که سناریوی فیلم را خودم می نوشتم؟
خب، اگر دست من بود حتما این کار را می کردم. اگر دست من بود، اندازه صحنه های چندش آور فیلم را کم می کردم. سکانس های مهندسان را بیشتر می کردم. الیزابت شو را زنده نگه می داشتم.
چیزهایی دلخواه خودم که البته می توانست فیلم را با یک شکست تجاری روبرو کند!
اما شاید همان طور که در ابتدای این نوشته ذکر کردم، شاید Alien: Covenant واقعا یک مقدمه برای سری فیلم های بزرگ تری باشد.
یک نشان برای چنین امیدی در فیلم پیدا کردم:
در سکانس پایانی دیوید از کامپیوتر مادر سفینه می خواهد که قطعه ای از موسیقی واگنر با نام ورود خدایان با والهالا را پخش کند.
می دانید منظور از والهالا چیست؟
والهالا (Valhalla) در اساطیر اسکاندیناوی و بعلاوه در باور الانان یکی از مردمان ایرانی ساکن اروپا، سرایی باشکوه و بزرگ واقع در آسگارد بود که تالار کشتگان به شمار می رفت و از آن اودین سرکردهٔ ایزدان بود. این تالار بزرگ پانصد و چهل در دارد. تیرهای به کار رفته در این تالار نیزه هستند و سرتاسر تالار از سپرهای بسیار پوشیده شده است. زره های سینه پوش فلزی نیز برای ساخت نیمکت های این تالار به کار رفته اند. یک گرگ از درب باختری تالار پاسداری می نماید و شاهینی در بالای آن در پرواز است.
والکیری ها نیمی از کسانی که در میدان نبرد کشته می شوند را به این تالار می آورند، در حالی که نیمهٔ دیگر پذیرای ایزدبانوی فریا بودند. این پهلوانان که اینهریار نامیده می شوند، در این تالار خود را برای نبرد روز راگناروک آماده می نمایند. در روز راگناروک از هر در این تالار هشتصد جنگجو شانه به شانه به بیرون می آیند و به سوی میدان نبرد می روند.
والهالا برگردان انگلیسی از واژه نوردیک وال هول یا Valhöll به چم(معنی) تالار کشتگان است.
آیا دیوید در پی ساختن یک جامعه ترکیبی از انسان/فرازمینی هاست؟ او این جامعه را برای تقابل با چه دشمنانی لازم دارد؟
البته این فقط یک امید خام به هدف دار بودن فیلم و کارهای دیوید است. کسی چه می داند شاید در فیلم بعدی بیگانگان، نه من و نه کارگردان فیلم، از این مطلب چیزی یادشان نماند!
تازه باید خدمت شما عرض کنم که روبات در خاتمه واقعا دیوید بود یا والتر، در فوروم ها بحث های زیادی است. (+ و +)
سؤالی که پیش می آید این است که این ابهاماتی که پاسخ دقیقی برای آنها نمی توان یافت و به احتمال زیاد در قسمت بعدی هم پاسخ دقیقی برای آنها وجود نخواهد داشت، اصلا چیزهای لازمی هستند. یا شاید همه این ابهامات نه برای آزمودن پیگیری و هوش بینندگان خوب فیلم، بلکه به خاطر ضعف منطقی سناریو و کارگردان در فیلم آمده باشد!
نظر شما چیست؟
آیا فیلم Alien: Covenant به آرمان های فیلم های قبلی متعهد بوده؟ در مقایسه با فیلم های قبلی، چه نمره ای می توانید به این فیلم بدهید؟
منبع: یک پزشک